Meertalige kinderen in de klas? Deze tips kunnen je helpen
Meertalige kinderen in de klas hebben kan soms best wat uitdagingen voor jou als leerkracht bieden. Je wil natuurlijk alle kinderen zo goed mogelijk begeleiden, maar tegelijk hebben meertalige kinderen soms net even iets anders nodig dan de eentalige kinderen. Wat kan je nu het beste doen wanneer je met meertalige kinderen in je klas te maken hebt? In dit artikel delen we een aantal tips met je die je als leerkracht goed kan gebruiken in de klas.
Meertalige kinderen; waar kan je mee te maken krijgen?
Alhoewel sommige kinderen er heel goed mee omgaan om meertalig opgevoed te worden, zijn er ook kinderen die met bepaalde uitdagingen te maken krijgen. Veel van deze uitdagingen zullen zich ook voordoen in de klas, aangezien ze daar veel van hun tijd doorbrengen én te maken krijgen met taal, gebruiken en interacties die wellicht anders zijn dan in hun eigen cultuur.
Een veelvoorkomend probleem bij meertalige kinderen is van een sociaal-emotionele aard. Kinderen die meertalig (en vaak ook multicultureel) opgroeien, kunnen zich anders voelen dan de andere kinderen. Misschien zien ze er ook anders uit dan andere kinderen in de klas. Of wellicht worden ze wat buitengesloten door de andere kinderen. Dat is natuurlijk best wel heftig en moeilijk voor een kind om te doormaken, zeker wanneer ze eerder niet tot weinig met Nederlands in aanraking zijn gekomen.
Een ander veelvoorkomend probleem is de daadwerkelijke taalbarrière: wanneer meertalige kinderen op een Nederlandse school starten, kennen ze de taal (vaak) nog niet heel goed. Hierdoor begrijpen ze minder van wat er met ze wordt gecommuniceerd door leerkrachten, maar natuurlijk ook het contact met klasgenootjes kan dan een uitdaging zijn. Ze begrijpen elkaar immers minder goed, aangezien ze niet dezelfde taal spreken.
Wanneer meertalige kinderen sterk talig onderlegd zijn, zullen er zich hoogstwaarschijnlijk minder taalgerelateerde problemen voordoen en is de kans groot dat zij een nieuwe taal snel oppikken. Maar wanneer een meertalig kind niet zo talig is onderlegd, kan het dus een uitdaging zijn om een nieuwe taal te leren, zeker als ze deze alleen op school aangeboden krijgen. Kinderen brengen immers ook nog veel tijd thuis door, waardoor het lastig kan zijn om de taal die ze op school krijgen te verwerven.
Wat kan je als leerkracht doen om meertalige kinderen te helpen?
Nu is de vraag natuurlijk wat je als leerkracht kan doen om meertalige kinderen te helpen. Hele specifieke tips geven is lastig, want het verschilt enorm per kind en per (thuis)situatie welke tips een kind verder kunnen helpen. Maar er zijn wel een paar algemene dingen die je als leerkracht kan doen om de meertalige kinderen in je klas wat op weg te helpen:
- Moedig aan: Moedig niet alleen het kind aan om op school in hun tweede taal te gaan praten, maar moedig ook aan om juist de moedertaal thuis te blijven praten. Geef ouders het advies om bijvoorbeeld voor te lezen in hun eigen taal. Door de taalontwikkeling van het kind op deze manier te stimuleren, kun je ze ook helpen bij het verwerven van een tweede (of zelfs derde) taal.
- Betrek de moedertaal van het kind: Ga je iets leuks doen met de kinderen, zoals een uitje naar de kinderboerderij? Dat is het perfecte moment om de moedertaal van de meertalige kinderen erbij te betrekken. “Hé, dit is een konijn. Hoe heet dit diertje bij jou thuis?” Hierdoor betrek je niet alleen de meertalige kinderen meer bij de groep, maar geef je ze ook de mogelijkheid om een talig concept van thuis te koppelen aan een talig concept in het Nederlands.
- Maak het visueel: Voor kinderen die talig niet zo sterk zijn en erg worstelen met de tweede taal verwerven, kan het helpen om concepten visueel te maken. Denk bijvoorbeeld aan het gebruiken van plaatjes en/of picto’s tijdens het geven van een uitleg. Door concepten visueel te maken kunnen kinderen makkelijker de vertaling maken naar hun eigen taal en zal hun begrip van het Nederlands sneller toenemen.
- Leg er geen nadruk op: Er is niets vervelender voor een kind dan zich anders voelen en dat benadrukt krijgen. Kinderen kennen geen racisme, dus er is geen enkele reden om te benadrukken dat een bepaald kindje een andere achtergrond heeft. Daarentegen kan het juist wél helpen om multiculturaliteit en de verschillende afkomsten die er zijn eens uit te lichten. Zo hebben de kinderen al snel door dat er heel veel mensen met heel veel verschillende afkomsten zijn en kun je wellicht voorkomen dat bepaalde kinderen worden buitengesloten.
- Geef ruimte om te spelen: Spelen (met andere kinderen) is een activiteit waar je niet altijd (even)veel taal voor nodig hebt. Met non-verbale communicatie kom je daarmee vaak al een heel eind. Geef de kinderen daarom dus voldoende ruimte om te spelen, zodat zij zelf met elkaar kunnen gaan leren communiceren, of dit nu non-verbaal of verbaal is.
- Betrek de andere kinderen: Heb je een kindje wat net helemaal nieuw is in de klas en veel Nederlandse woorden nog niet kent? Als leerkracht is het natuurlijk belangrijk dat je dit kindje de juiste begeleiding geeft en – in samenwerking met de onderwijsassistent – wegwijs gaat maken in je klas. Maar je kan natuurlijk ook de andere kinderen hierbij betrekken, bijvoorbeeld door hen eens te vragen of ze een woordje kunnen voorzeggen als het nieuwe kindje het even niet weet. Of wellicht door een buddy-systeem, waarbij er een kind wordt gekoppeld aan het nieuwe kind, zodat deze altijd iemand heeft om hem/haar een beetje op weg te helpen.
Natuurlijk kun je als leerkracht ook nog op andere manieren iets voor meertalige kinderen betekenen. Wil je weten wat je in specifieke situaties kan doen of ben je op zoek naar nog meer praktische tips? Leg het dan vooral eens neer bij een van onze logopedisten, die kunnen je ook vast helpen om de meertalige kinderen in je klas zo goed mogelijk te begeleiden.
Comments are closed.